Kto musi złożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej?

Aktualnie obowiązujące przepisy nakładają obowiązek złożenia rocznej deklaracji składkowej na zdecydowaną większość osób prowadzących działalność gospodarczą. Rocznego rozliczenia składki zdrowotnej będą bowiem musieli dokonać przedsiębiorcy, którzy jako formę opodatkowania wybrali:

• podatek liniowy
• skalę podatkową lub
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Obowiązek sporządzenia rocznego rozliczenia składki zdrowotnej nie dotyczy więc jedynie tych osób, które w 2022 roku rozliczały podatek na podstawie karty podatkowej.

Po co rozliczać składkę zdrowotną?

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, płacone co miesiąc składki zdrowotne są jedynie zaliczkami na właściwą kwotę składki zdrowotnej, której wysokość ostatecznie wyliczana jest dopiero na podstawie rocznego dochodu lub przychodu przedsiębiorcy.

Sposób wyliczania nowych składek zdrowotnych powoduje jednak, iż w wielu przypadkach suma dwunastu miesięcznych składek zdrowotnych nie zawsze będzie tożsama z wartością rocznej składki wyliczonej na podstawie rocznego przychodu (w przypadku ryczałtowców) lub rocznego dochodu (w przypadku liniowców i firm na skali podatkowej).

Powstanie różnic kwotowych pomiędzy sumą zaliczek a ostateczną roczną kwotą składki zdrowotnej może mieć różne przyczyny. Najczęściej jednak różnice te wynikają z dwóch powodów.

W przypadku liniowców i przedsiębiorców na skali podatkowej, w niektórych miesiącach w ciągu roku mógł wystąpić obowiązek zapłaty tzw. składki minimalnej. Przypomnijmy, że przedsiębiorca który w danym miesiącu osiągnął stratę lub dochód niższy od kwoty minimalnego wynagrodzenia, zobowiązany jest pomimo to do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie ustawowej składki minimalnej. Minimalna składka zdrowotna w 2022 roku wynosiła 270,90 zł (zobacz szczegóły). Przedsiębiorca, który opłacił składkę minimalną chociaż raz w ciągu roku, może spodziewać się, iż roczna kwota składki zdrowotnej nie będzie odpowiadać sumie zapłaconych wcześniej składek miesięcznych.

Jeszcze większe różnice mogą powstać w przypadku ryczałtowców. W tym przypadku jednak różnice te najczęściej wynikać będą z przekroczenia progów przychodowych. Przypomnijmy bowiem, iż osoby na ryczałcie opłacają co miesiąc jedną z trzech kwot składki zdrowotnej, w zależności od przedziału, w jakim kształtują się ich roczne, prognozowane przychody (zobacz szczegóły). Jeśli jednak na koniec roku okaże się, że rzeczywiste przychody firmy były mniejsze lub większe od wcześniej zakładanych, przedsiębiorca zobowiązany będzie do wyrównania składki zdrowotnej do wartości obowiązujących w danym przedziale przychodowym (zobacz szczegóły).

Jak złożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej?

W przeciwieństwie do rocznego rozliczenia PIT, dla rocznego rozliczenia składki zdrowotnej nie przewidziano dodatkowej, oddzielnej deklaracji. Roczne rozliczenie składki zdrowotnej składamy bowiem wraz z deklaracją ZUS DRA lub ZUS RCA za miesiąc kwiecień 2023 roku. Deklarację tę składamy w terminie do 22 maja 2023 roku.